Wednesday, May 23, 2018

Πόσο μεγάλη κρίση μπορεί να προκαλέσει η Ιταλία;

Η νέα ιταλική κυβέρνηση θα είναι σε λίγες μέρες πραγματικότητα με ένα σχήμα που μέχρι πριν λίγους μήνες φαινόταν αδύνατο αλλά που το πάθος για εξουσία το έκανε εφικτό. Το κοινό κυβερνητικό πρόγραμμα ανάμεσα στο Κίνημα 5 Αστέρων και τη Λέγκα (πρώην “του Βορρά”) έχει όλα τα συστατικά ενός ακραίου λαϊκιστικού σχήματος που θέλει να εντυπωσιάσει για το πόσο διαφορετικά μπορεί να διαχειριστεί τα πράγματα στη χώρα από τα κόμματα του “παλαιού πολιτικού συστήματος”. Μαζικές μισθολογικές και φορολογικές παροχές, εξωφρενική αύξηση του δημόσιου ελλείμματος (άρα και του χρέους) και ρήξη με το “μισητό” ευρωπαϊκό Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο η λαϊκιστική προπαγάνδα που έχει κυριαρχήσει στην Ιταλία έχει φωτογραφίσει ως τη μητέρα όλων των κακών.

Στο τελικό κείμενο του κυβερνητικού προγράμματος έχουν αφαιρεθεί πολλές από τις ακραίες πολιτικές των δυο αντιευρωπαϊκών κομμάτων, όπως η διαγραφή ιταλικών ομολόγων αξίας 250 δισεκατομμυρίων ευρώ που διακατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης και η “προετοιμασία για επιστροφή της νομισματικής κυριαρχίας της χώρας” (λέμε με έξοδο από την Ευρωζώνη). Παρόλα αυτά οι αναφορές για “διαπραγματεύσεις ώστε να καταργηθεί” το Σύμφωνο Σταθερότητας και εξαγγελία για “mini-BoTs”, μια εκδοχή των περίφημων IoUs των Βαρουφάκη και Γκάλμπρειθ, έχουν πραγματικά σοκάρει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και την Κομισιόν. Ενώ οι δηλώσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων είναι σχετικά ήπιες, όπως “καλούμε την Ιταλία να συνεχίσει να τηρεί τους κανόνες” (Ντομπρόφσκις), πιο ανήσυχη από όλους φαίνεται να είναι η γαλλική κυβέρνηση, με τον Γάλλο Υπουργό Οικονομικών Λε Μερ να δηλώνει αυστηρά ότι οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ιταλία ξεπερνάνε τη θητεία μιας κυβέρνησης και πως αν η Ιταλία παραβεί τους δημοσιονομικούς κανόνες τότε θα διακυβευθεί η σταθερότητα στην Ιταλία αλλά και στην Ευρωζώνη ευρύτερα. Ο ηγέτης της Λέγκα Ματέο Σαλβίνι απάντησε στον Λε Μερ σχεδόν ειρωνικά, λέγοντας πως τα δυο κόμματα του νέου συνασπισμού εκλέχθηκαν από το λαό για να κάνουν ακριβώς τα αντίθετα από αυτά που έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Και βρισκόμαστε ακόμη μόνο στην αρχή.

Πόσο μπορεί όμως να επηρεάσει την Ευρωζώνη μια ιταλική “ανταρσία”; Η αλήθεια είναι ότι αυτό μόνο οι αγορές μπορούν να το απαντήσουν. Εάν υπάρξει συνδυασμός μαζικής ανόδου των ιταλικών επιτοκίων, μαζικών αναλήψεων από τις ιταλικές τράπεζες και υποβάθμιση της ιταλικής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης, τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν δραματικά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ήδη ο οίκος Fitch έστειλε χθες μια πρώτη σοβαρή προειδοποίηση, λέγοντας ότι τα σχέδια της νέας κυβέρνησης θα επιδεινώσουν τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Σε περίπτωση δε που υιοθετηθεί το σχέδιο για τα “mini-BoTs”, τότε αυτό το de facto παράλληλο νόμισμα μπορεί να αποτελέσει τον προθάλαμο για έξοδο της Ιταλίας από την Ευρωζώνη, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την ίδια την επίβιωση του κοινού νομίσματος. Όλα τα ενδεχόμενα λοιπόν είναι ανοιχτά.


Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα 'Φιλελεύθερος' στις 22 Μαΐου 2018

No comments:

Post a Comment